İzmir Ticaret Borsası’nın Kasım ayı olağan meclis toplantısında tarım sektöründe yaşanan sorunlar gündeme taşındı.
İTB Meclis Başkanı Ömer Gökhan Tuncer don felaketinin tarımı vurduğunu belirtirken, İTB Başkan Yardımcısı Bülent Uçak pamuk üretiminde ve ihracatta ciddi kayıplar yaşandığını vurguladı. İTB üyesi Özhan Şen ise siyasi belirsizliklerin ekonomiyi olumsuz etkilediğini ve üreticilerin Tarım Bakanlığı’nda yeterince temsil edilmediğini ifade etti.
Nisan ayında yaşanan aşırı hava olaylarına da değinen Tuncer, ülke genelinde etkili olan don nedeniyle başta kayısı, üzüm ve kiraz olmak üzere birçok ihracat ürününde ciddi zarar meydana geldiğini söyledi. Üreticilerin büyük kayıplar yaşadığını belirten Tuncer, tarım sektörünün bu süreçte desteklenmesi gerektiğinin altını çizdi.
UÇAK: 3 SEZONDUR YERLİ VE İTHAL PAMUK FİYATLARI ALEYHİMİZE İŞLİYOR
İzmir Ticaret Borsası (İTB) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Bülent Uçak, ise meclis toplantısında pamuk sektörü ve tarımsal üretimde yaşanan sıkıntıları anlattı. Pamuk sezonunun sonlarına yaklaşıldığını ifade eden Uçak, “2024-2025 yılı pamuk sezonunu sonlarına yaklaşıyoruz. 2025 pamuk ekimlerine kısmen başlandı. Geride kalan birkaç yıl ile birlikte pazar payı, maliyet yükselmesi çiftçinin önünü göremediği bir tablo. 3 sezondur yerli ve yurtdışı pamuk fiyatları aleyhimize seyrediyor” dedi.
Uçak, “Bunlar iyi günlerimiz. 2023 sezonu başından aradaki fark yüzde 23’lere ulaştığında buna tanıklık ettik. Fiyat endekssizliğinin olduğu bir süreçte çiftçi tarımı nasıl sürdürecek? Enflasyon, tüm sektörü olumsuz yönde etkilemeye devam ediyor. Uluslararası rekabet gücümüzü kaybediyoruz, geriye düşüyoruz. Pamuk sektörü zarardan başka bir şey kazanmadı” ifadelerini kullandı.
Uçak, üretici üzerindeki baskının arttığını ve üretimin sürdürülebilirliği için maliyetlerin mutlaka düzeltilmesi gerektiğini belirterek, “2023’te 19,1 TL; içinde bulunduğumuz sezonda ise 23,3 TL satış yapmıştı. Üretimin sürdürülebilirliği için maliyetlerin düzeltilmesi, fiyat belirlenmesi için önemli. Üretici üstündeki baskı artıyor. Gelecek sezondaki pamuktaki düşüş hem üretici hem ihracatçı açısından zor” diye konuştu.
Pamuk üretiminin yanı sıra tekstil ve konfeksiyon sektöründe de zorluklar yaşandığını ifade eden Uçak, sektörün uluslararası rekabet gücünü kaybetme riskiyle karşı karşıya olduğunu belirtti. Sözlerini şöyle sürdürdü: “Dış ticaret fazlalığı veren hazır giyim sektörü de zor zamanlardan geçiyor. Hazır giyim ihracatı 2024’te 17 milyar dolarlık değer ile 2023’e göre yüzde 6 oranında düştü. İhracat rakamları son iki yılda düşüş eğiliminde. Enerji, işçilik ve finansman artışları sektörü olumsuz etkiliyor. Başta Mısır ve diğer ülkeler olmak üzere sektör diğer ülkelere gidiyor. Tekstil sektörümüzün de rekabet gücünü geri kazanması için zaman kaybedilmemeli.”
İTB Yönetim Kurulu Üyesi Özhan Şen ise toplantıda yaptığı konuşmada, ülkedeki siyasi belirsizliklerin ekonomiye olumsuz etkisinden duyduğu rahatsızlığı dile getirdi. Şen, şu ifadeleri kullandı: “Ülkedeki siyasi belirsizlikler, çekişmeler üzüyor, yıpratıyor. Ülkemiz para biriktiriyor, bir şeyler yapıyor, enflasyonu düzeltmeye çalışıyor. Siyasi olayların ekonomiye bu kadar etki etmemesi gerekiyor. Bizler üretiyoruz, işçiler, çiftçiler üretiyor. Benim krizim değil, ekonomik kriz değil. Bu resmen siyasi savaş, oyunun içindeyiz. Çalışıyoruz sonra bir bakıyorsun dolar düşüyor. Çalışırken ben batıyorum, sen de buna aracı oluyorsun, ülkenin siyasi durumunun ekonomiye yansıması nedeniyle. Allah sonumuzu hayır etsin”
“TARIM BAKANLIĞINDA NEDEN YOKUZ?”
Özhan Şen ayrıca Tarım Bakanlığında üreticilerin yeterince temsil edilmediğini vurguladı.
Şen, sözlerine şöyle devam etti: “Tarım Bakanlığında konudan uzak insanlarla karşılaşabiliyorsunuz. Birileri bizim ekmeğimizle rahat rahat oynayabiliyor, bizim için karar verebiliyor. Tarım Bakanlığının içinde biz neden yokuz? Sen neden yoksun? Olmamız gerekir, üreticinin sözü olmalı. Kooperatifler, ziraat odaları da olmalı. Pamuk ile alınacak kararı… İTB olarak neden bana sorulmuyor? Pamuğun merkezi İzmir iken, Ege Bölgesi’yken neden bize sorulmuyor, kararlar veriliyor. Pamuk, milyonlarca insanı ilgilendiren bir şey. 100 bin kişi var bizde tekstilde çalışan. İncir işçisi bizim zamanımızda tekstile gidip çalışırdı, incir işçisi azalmıştı. Şimdi tersine döndü, tekstilde işçi kalmadı.”
HÜSNİYE ACUN
